جام جهانی ۲۰۲۶ و ۲۰۳۰ در چه کشورهایی برگذار می شود؟

جام جهانی ۲۰۲۲ با فراز و نشیب‌های بسیار تمام شد، اما نکته‌ای که باید بدانیم این است که مسابقات قطر آخرین جامی بود که به شکل کنونی برگزار شد و از سال ۲۰۲۶ شاهد تورنمنت کاملا متفاوتی خواهیم بود.

در حالی که بازی‌های جام جهانی ۲۰۲۲ با فاصله حدود یک ساعت رانندگی از یکدیگر برگزار می‌شد، تورنمنت بعدی در سه کشور آمریکا، کانادا و مکزیک انجام خواهد شد.

گستره جغرافیایی تنها موردی نیست که به جام بعدی اضافه می‌شود، بلکه با افزوده شدن ۱۶ تیم به مسابقات، شاهد بازی‌های بیشتری خواهیم بود؛ مسابقاتی که طی پنج هفته بین ماه‌های ژوئن و ژوئیه برگزار می‌شوند.

یکی از سئوالاتی که در مورد جام جهانی بعدی وجود دارد، تعداد سفرهایی است که بازیکنان و تماشاگران باید انجام دهند، با توجه به این که ورزشگاه‌های میزبان در ۱۱ شهر آمریکا همراه با سه شهر در مکزیک و دو شهر در کانادا قرار دارند.

اما گذشته از افزایش قابل توجه تعداد سفرها، چه چیزهایی از جام جهانی بعدی می‌دانیم. این مطلب نگاهی دارد به سئوال‌هایی که در مورد دوره بعدی جام جهانی وجود دارند.

چرا در جام جهانی ۲۰۲۶ تعداد تیم‌ها بیشتر از دوره‌های قبلی است؟

فیفا تعداد تیم‌های دور نهایی جام جهانی بعدی مردان را از ۳۲ به ۴۸ افزایش داده است.

در واقع به این ترتیب درآمد فیفا از حامیان مالی، بازاریابی، فروش بلیت و حق پخش تلویزیونی افزایش خواهد یافت و اگر دقیق‌تر بخواهیم بگویم در یک دوره چهار ساله بین الان و دسامبر ۲۰۲۶، فدراسیون جهانی فوتبال ۱۱ میلیارد دلار بیشتر، کاسب خواهد شد.

در کنار این رشد قابل توجه، انتظار می‌رود که شمار تماشاگران فوتبال در آمریکای شمالی نیز افزایش ‌یابد.

فیفا پیشبینی می‌کند که تا پنج و نیم میلیون نفر در جام جهانی بعدی شرکت ‌کنند و به این ترتیب رکورد حضور ۳/۶ میلیون تماشاگر جام جهانی ۱۹۹۴ شکسته خواهد شد؛ مسابقاتی که متوسط حضور طرفداران در هر بازی ۶۸ هزار نفر بود.

فیفا می‌گوید که درآمد‌های اضافی را به گسترش بیشتر فوتبال در نقاط مختلف جهان و از جمله در فوتبال زنان اختصاص خواهد داد.

افزایش تعداد تیم‌های حاضر در دور نهایی جام جهانی با افزایش سهمیه قاره‌های آسیا و آفریقا همراه خواهد بود. سال ۲۰۲۲ در مسابقات جام جهانی ۱۱ تیم از این دو کنفدراسیون در مسابقات حاضر بودند. قطر به عنوان میزبان به طور خودکار سهمیه گرفت و استرالیا هم که کارش را در رقابت‌های انتخابی آسیا شروع ‌کرد، پس از شکست دادن پرو در پلی‌آف به جام جهانی رسید.

سال ۲۰۲۶ دست‌کم ۱۷ تیم از این دو کنفدراسیون در دور نهایی جام جهانی حضور خواهند داشت که این تعداد ممکن است تا ۱۹ تیم هم برسد؛ البته اگر دو تیم این قاره بتوانند از مرحله پلی‌آف که با شرکت ۶ تیم برگزار می‌شود، عبور کنند.

از منطقه کونکاکاف دست‌کم ۶ تیم شامل میزبان‌ها (آمریکا، کانادا و مکزیک) به جام جهانی می‌رسند و دو تیم هم به پلی‌آف می‌روند.

جام جهانی ۲۰۲۶ در چه مکان‌هایی برگزار می‌شود؟

ژوئن گذشته ۱۱ استادیوم به عنوان میزبان‌های جام جهانی معرفی شدند؛ تمامی این ورزشگاه‌ها ساخته شده‌اند و بیشتر آن‌ها میزبان مسابقات «ان‌اف‌ال» (لیگ ملی فوتبال آمریکایی) در آمریکا هستند.

تعدادی از ورزشگاه‌ها تا سال ۲۰۲۶ بهینه‌سازی می‌شوند و با توجه به این که فیفا اجازه برگزاری مسابقات روی چمن مصنوعی را نمی‌دهد، زمین تعدادی از این استادیوم‌ها تا آن زمان با چمن طبیعی پوشانده خواهد شد.

قرار است که ۸۰ مسابقه در جام جهانی ۲۰۲۶ برگزار شود، هرچند که هنوز هم احتمال دارد که مدل تورنمنت تغییر کند. آمریکا میزبان ۶۰ بازی است از جمله کلیه مسابقات پس از مرحله یک‌چهارم نهایی. کانادا و مکزیک نیز هرکدام میزبان ۱۰ بازی هستند.

آمریکا و مکزیک پیش‌تر میزبان جام جهانی بوده‌اند اما تقریبا تمامی ورزشگاه‌های جام جهانی ۲۰۲۶ برای اولین بار میزبانی جام جهانی را تجربه خواهند کرد. آمریکا از هیچ کدام از ورزشگاه‌های میزبان جام جهانی ۱۹۹۴ استفاده نمی‌کند.

مکزیک اما فقط از یک ورزشگاه که در جام‌های جهانی ۱۹۸۶ و ۱۹۷۰ میزبان بوده استفاده خواهد کرد: استادیوم رویایی آزتک در مکزیکوسیتی.

ورزشگاه‌های میزبان جام جهانی ۲۰۲۶ عبارتند از:

آمریکا

کانادا

مکزیک

گستره جغرافیایی جام جهانی بعدی هنوز به طور رسمی اعلام نشده، اما به احتمال فراوان تیم‌ها مسابقات دور گروهی خود را در یک منطقه برگزار می‌کنند.

سه منطقه اصلی مشخص شده است که به تیم‌ها کمک می‌کنند تا حد امکان مسافت کمتری را طی کنند.

منطقه غربی:

ونکور، سیاتل، سانفرانسیکو، لس‌آنجلس و گوادالاخارا.

منطقه مرکزی:

کانزاس سیتی، دالاس، آتلانتا، هیوستون، مونترری و مکزیکوسیتی.

منطقه شرقی:

تورنتو، بوستون، فیلادلفیا، میامی و نیویورک.

ساختار جام جهانی ۲۰۲۶ چگونه است؟

شورای فیفا سال ۲۰۲۳ تصمیم نهایی‌اش را در مورد مسابقات اعلام می‌کند.

مسابقات به احتمال فراوان در ۱۶ گروه سه تیمی برگزار می‌شوند. به این ترتیب هر تیم بجای سه بازی، دو مسابقه گروهی برگزار می‌کند و دو تیم برتر صعود می‌کنند و یک دور جدید را با شرکت ۳۲ تیم شکل می‌دهند.

اما این مدل می‌تواند یک سویه منفی داشته باشد: دو تیمی که روز آخر بازی دارند، می‌توانند در صورت گرفتن یک نتیجه مشخص صعود کنند و موجب حذف تیم دیگر گروه شوند. شبیه اتفاقی که در جام جهانی ۱۹۸۲ افتاد و به «رسوایی خیخون» معروف شد: آلمان و اتریش صعود کردند و الجزایر را به خانه فرستادند.

البته با توجه به موفقیت برگزاری مسابقات با گروه‌های چهار تیمی در جام جهانی ۲۰۲۲، جانی اینفانتینو، رئیس فیفا گفته است که شاید در مورد مدل جام جهانی ۲۰۲۶ بازنگری شود.

او گفت: «بعد از این جام جهانی و موفقیت مدل گروه‌های چهار تیمی باید بگویم که ما در مورد شکل جام جهانی ۲۰۲۶ بازنگری یا بحث مجدد خواهیم کرد و مسابقات به شکل ۱۶ گروه سه تیمی یا ۱۲ گروه چهار تیمی انجام می‌شود.»

اگر مسابقات با ۱۲ گروه چهار تیمی برگزار شوند، آن گاه نصف تیم‌ها حذف می‌شوند و نیمی از آن‌ها به مرحله بعد می‌روند (انگار که دو جام ملت‌های اروپا هم‌زمان برگزار شود.)

شکل دیگری هم وجود دارد که احتمال آن ضعیف است، به این ترتیب که هیچ بازی مرحله گروهی نتواند با نتیجه مساوی تمام شود. اگر دو تیم در پایان ۹۰ دقیقه مساوی شوند، بدون این که در وقت‌های اضافی بازی کنند، سراغ ضربات پنالتی می‌روند.

فینال جام جهانی ۲۰۲۶ کجاست؟

در مورد میزبان دیدار نهایی، سال آینده میلادی تصمیم‌گیری می‌شود.

نامزد نخست میزبانی فینال، ورزشگاه مت‌لایف در ایست رادرفورد نیوجرسی است؛ استادیومی با گنجایش ۸۲۵۰۰ نفر که میزبان بازی‌های نیویورک جاینتز و نیویورک جتز در ان‌اف‌ال است.

دیگر نامز فینال، ورزشگاه آزتک مکزیک است که بخت بالایی برای میزبانی بازی افتتاحیه نیز دارد.

هر دو ورزشگاه بخت‌های اصلی میزبانی فینال هستند اما جانی اینفانتینو گفته است که فیفا سر فرصت در مورد این قضیه تصمیم می‌گیرد: «هنوز بحث‌هایی در جریان است و ما بدون شک بهترین مکان‌ها را برای افتتاحیه و فینال انتخاب می‌کنیم. البته هر مسابقه در آن جام جهانی مانند یک فینال خواهد بود.»

از جام جهانی ۲۰۳۰ چه خبر؟

با توجه به این که یک قرن از نخستین جام جهانی که در اروگوئه با شرکت ۱۳ تیم برگزار شد، می‌گذرد، این جام جهانی یک تورنمت ویژه خواهد بود.

اروگوئه بارها گفته است که به همین دلیل باید میزبانی این دوره را بگیرد؛ البته احتمالا همراه با آرژانتین.

از اروپا، اسپانیا و پرتغال امیدوارند میزبانی را بگیرد، در حالی که انگلیس از درخواست خود صرفنظر کرده تا روی میزبانی یورو ۲۰۲۸ همراه با اسکاتلند، ولز، ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند تمرکز کند.

عربستان سعودی هم یکی دیگر از مدعیان میزبانی است، البته اگر جام به این کشور داده شود، با توجه به دمای بالای هوای تابستانی خاورمیانه، شاهد یک جام جهانی زمستانی دیگر خواهیم بود.

شورای فیفا در مورد میزبان جام جهانی ۲۰۳۰ در سال ۲۰۲۴ تصمیم می‌گیرد.